Doorgaan naar hoofdcontent

You never walk alone

Hoorde jij in de achterliggende tijd ook zo vaak de verzuchting: 'Wat gaat de tijd snel'. Een stille getuige hiervan is mijn eigen blog. De voorlaatste blog is van anderhalf jaar(!) geleden. Maar dat is niet de motivatie om weer te gaan schrijven. Het is een andere; de tijd lijkt deze weken ineens tot stilstand gekomen...

Bezeten wereld
De historicus Huizinga schreef in 1933: Wij leven in een bezeten wereld. En wij weten het. Het zou voor niemand onverwacht komen, als de waanzin eensklaps uitbrak in een razernij, waaruit deze arme Europese mensheid achterbleef in verstomping en verdwazing, de motoren nog draaiende en de vlaggen nog wapperende, maar de geest geweken. [...] Wij zien voor ogen, hoe bijna alle dingen, die eenmaal vast en heilig schenen, wankel zijn geworden: waarheid en menselijkheid, rede en recht. Wij zien staatsvormen, die niet meer functioneren, productiestelsels, die op bezwijken staan. Wij zien maatschappelijke krachten, die in het dolzinnige doorwerken. De dreunende machine van deze geweldige tijd schijnt op het punt om vast te lopen. 


Levensbehoeften
De machine van het nooit-genoeg en druk-druk-druk staat nagenoeg stil. De laatste trillingen en dampen zullen spoedig verdwijnen. Wat dan overblijft is het zicht op de eerste levensbehoeften. Daarmee bedoel ik niet toiletpapier en wiet maar gezondheid; de mogelijkheid om adem te halen. 

Zondagmorgen
Zondag liep ik vroeg buiten met de hond. Ik beleefde iets wat ik niet eerder in Nederland had meegemaakt: absolute stilte. Geen auto's op de snelweg, geen vliegtuigen in de lucht, geen trein, niets van dat alles. Alleen in IJsland had ik eerder deze stilte die zwaar drukte op mijn trommelvliezen meegemaakt.

Primaire proces
Niet één reflectiemodel, managementtool of ontwikkelingscurve kan weergeven wat er op dat moment door mijn hoofd speelde. "Wat gaan we doen als we uit deze crisis mogen komen?" Starten we de dreunende machines gewoon weer op of gaan we gezamenlijk verder bouwen aan de nieuwe samenleving. Geen heilstaat, maar wel een maatschappij waarin de beroepen die daadwerkelijk het cement van de samenleving vormen daadwerkelijk de status en waardering ontvangen die ze nu luid toegezongen en geklapt worden. 

Kantelpunt
Jan Rotmans schreef in 2012: Onze samenleving bevindt zich op een kantelpunt. De kritieke grens is bereikt, de ingezette veranderingen zijn niet meer terug te draaien. Op zo'n moment is de maatschappij instabiel en kwetsbaar voor verstoringen, maar opent het ook de deur voor radicale veranderingen. In zo'n situatie is overzicht en inzicht ver te zoeken. Welke kant zal de bal oprollen? 

Apenrots
Niemand die op dit moment het antwoord op deze vraag in enig protocol kan opzoeken. Keihard wordt duidelijk dat alle draaiboeken in de hele wereld een schijnzekerheid hebben gecreëerd die nu velen ontredderd achterlaat; de maatschappij is instabiel en uiterst kwetsbaar. Persoonlijk leiderschap - wat onze minister-president in het begin van de crisis aan de dag legde (wijziging okt'22) - is meer dan ooit noodzakelijk. Eén ding weten we inmiddels: You never walk alone! Dat betekent concreet dat we niet meer toestaan dat eenlingen zich bovenaan de apenrots nestelen en van daaruit opdrachten verstrekken om de machine van het druk-druk-druk weer op te starten! We hebben nu al geleerd dat alleen het primaire proces ertoe doet.





Reacties

Populaire posts van deze blog

Beste aanstaande leraren

Bij de start van het nieuwe schooljaar sprak ik deze speech uit. Ik was moe, na een drukke, hete zomervakantie, een beetje inspiratieloos en had 'm daarom helemaal uitgeschreven. Gedurende dit eerste halve jaar van de cursus hebben echter verschillende aanstaande leraren mij herinnerd aan deze toespraak. Daarom publiceer ik 'm hier als ruwe versie.  Beste aanstaande leraren,   Mag ik een luid applaus voor jezelf. Nee, het mag harder en enthousiaster!    Laat maar horen hoe fijn je het vindt om hier weer te zijn.   Want we gaan dit jaar weer verder met elkaar omdenken .   Ik wil dat toelichten aa n de hand van een voorbeeld   In gedachten neem ik jullie mee naar Zuid- Afrika Daar staat ie.  Een jonge kerel.  Hij heeft voedsel gestolen uit de dorpsvoorraad.   Vandaag wordt hij berecht:    - Jij kunt zo goed voor de kudde zorgen. - Jij zorgt zo goed voor je broertjes en zusjes.   - Jij komt uit een hele fijne familie.   - Jij kunt ook heel goed zingen.   - Ik weet ook dat jij he

Als iets complex is, gaan we ingewikkeld doen!

Gisteren was ik te gast op een hackathon op een prachtige locatie middenin het Brabantse groen. Thema: het lerarentekort. Wat de inleider daar te berde bracht shockte de gehele zaal. De huidige cijfers en tabellen die het tekort aan leraren zichtbaar maken zijn nog rooskleurig! In 2035 hebben we in Nederland niet genoeg mensen om 50% van onze leerlingen en studenten onderwijs te geven. De markt klapt tussen nú en 2030 volledig in. Het was ademloos stil in de zaal, er ging hoorbaar en zichtbaar een rilling door de rijen. Want, zei de spreker, we wennen langzaam aan dit gigantische probleem.  De arbeidsmarkt is verzadigd. Het tekort in de Zorg loopt op tot 411.000 vacatures en in het Onderwijs tot 63.000. Waarom deze twee sectoren gelijktijdig genoemd? Omdat ze alles met elkaar te maken hebben! Tussen 2021 en 2031 gaan in Zorg en Onderwijs resp. 329.000 en 137.000 mensen met pensioen.  In de Zorg zijn straks zoveel handen tekort dat er een enorm beroep gedaan zal worden op mantelzorgers.

Werk slimmer, niet harder!

Ik heb de zomervakantie gebruikt om uit te rusten. En om een training AI succesvol te doorlopen.  “Efficiënter werken met ChatGPT” en ik moet zeggen, het was een eyeopener! De ondertitel van de training, “werk slimmer, niet harder”, vat perfect samen waar het om draait. Sinds de industriële revolutie zijn we steeds harder gaan werken. Machines en technologieën die ons leven makkelijker zouden moeten maken, hebben vaak het tegenovergestelde effect gehad. We rennen van hot naar her, proberen alles bij te houden en eindigen steeds vaker en jonger overspannen of met een burn-out. Het lijkt wel alsof we niet in staat zijn om de technologieën die we ontwikkelen slim in te zetten. De Joods-Christelijke schrijver Isaäc da Costa verwoordde het treffend in 1840: “De boekdrukkunst was een reuzenstap, ten hemel – en ter hel. Ja, menschdom! ook ter helle.” Hij betrok deze uitspraak op de boekdrukkunst, maar ook op andere uitvindingen zoals de stoomboot en de trein. Dit weerspiegelt hoe we vandaag d